TOPLU YEMEK SOFRALARI

Geleneksel kuruluşlarımızın yaşam biçiminden doğduğu belli olan toplu
sofra töresi asker ocağında, tekke, dergâh ve zaviyelerde, okullarda,
kervansaray ve hanlarda gerçekleşmiştir. Bu sofralarda yemek parası
genellikle vakıflardan ödenirdi.


Yemek zamanı, görevlisi tarafından bina dışında uygun bir yerden,
yüksek sesle yapılan "sofraya s'l' ya huuu" çağrısı ile duyurulur, o
binadaki herkes işini bırakır ve kimseyi bekletmemek için hemen elini
yıkayıp yemekhaneye giderdi. Herkes bu sofralardan hangisine oturacağını
bildiği için hiyerarşideki yerine oturur, saygıyla, edep kuralları
içinde, ortak peçete diyebileceğimiz uzun, "yağlık" adlı el dokuması
örtünün, önüne gelen bölümünü dizlerine örter, sofra büyüğünün
besmelesini beklerdi. Hemen bütün kaşıklar birden o kocaman çorba
k'sesine dalar ve yemek töreni böylece başlardı.

Aile sofrasının
kuralları burada da geçerliydi. Konuşma, gülüşme, yemek seçme, ekmeği
ısırarak yeme başkalarının hakkına el uzatma yoktu.

Yemek bitiminde toplumun büyüğü ya da onun seçtiği biri yemek dualarından birini okur, sonra da bir tutam tuz ağıza atılırdı.

Toplu yemek sofraları doğal olarak erkeklerin yemek yediği yerdi ve kadınlar bu sofralara katılamazdı.